पोखराका बैंकहरुको खराब कर्जा ज्यादै न्यून

गोल्डेन न्यूज संवाददाता

पोखरामा मुख्य कार्यालय रहेका वित्तिय संस्था ९ छन् । चालु आर्थिक बर्षको तेस्रो त्रैमाससम्ममा पोखरा केन्द्र बनाएर संचालनमा रहेका नौ वित्तीय संस्थाले ९८ करोड ५३ लाख ४३ हजार रुपैयाँ नाफा कमाएका छन् । यस अवधिमा पोखरा फाइनान्स बाहेक सबै वित्तीय संस्थाहरुको नाफा बढेको छ । पोखराका बैंकहरुले खराब कर्जालाई न्युनीकरण गर्दै संस्थागत सुशासनको नमूना समेत प्रस्तुत गरेका छन् । नौ वित्तिय संस्थामध्ये ६ वटा संस्थाको खराब कर्जा एक प्रतिशत भन्दा तल रहेको छ भने कुनै पनि संस्थाको तीन प्रतिशत भन्दा बढी खराब कर्जा देखिंदैन्। गत आर्थिक बर्षको यसै अवधिमा यी नौ वित्तीय संस्थाले ७५ करोड ३३ लाख ५९ हजार खुद नाफा कमाएका थिए । यो नाफा समिक्षा अवधिमा २३ करोड १९ लाख ८४ हजार रुपैयाँ अर्थात झण्डै ३१ प्रतिशत बढी हो । पोखरामा प्रधान कार्यालय रहेका नौ वटा संस्थामध्ये ७ वटा विकास बैंक र २ वटा फाइनान्स कम्पनी छन् । यसक्षेत्रमा मात्रै बाणिज्य बैंक, विकास बैंक, वित्त कम्पनी र लघु वित्त विकास बैंकका गरि २५० भन्दा बढि शाखाहरु संचालनमा रहेका छन् । नाफाका हिसाबले मुक्तिनाथ विकास बैंक पहिलो, फेवा विकास बैंक दोस्रो र गरिमा विकास बैंक तेस्रो स्थानमा छन् । यसअवधिमा मुक्तिनाथले २४ करोड ८२ लाख रूपैयाँ, फेवा विकास बैंकले १६ करोड ४८ लाख, गरिमा विकास बैंकले १४ करोड ६६ लाख नाफा कमाएका छन् । चौथौ स्थानमा रहको ओमले १४ करोड १० लाख कमाएको छ । यसैगरी गण्डकी विकास बैंकले ८ करोड ९१ लाख रूपैयाँ कामना विकास बैंकले ६ करोड ५८ लाख, कास्की फाइनान्सले ५ करोड ११ लाख, मेट्रो विकास बैंकले ४ करोड २६ लाख र पोखरा फाइनान्सले ३ करोड ५७ लाख नाफा कमाएका छन् । गतबर्षको यसै अवधिको तुलनामा पोखरा फाइनान्सको मात्र नाफा घटेको हो । फाइनान्सको ब्याज आम्दानी र संचालन मुनाफामा गिरावट आएपछि नाफा घटेको मेरो लगानी डटकमले उल्लेख गरेको छ । पोखरामा रहेको वित्तिय संस्थाहरु मुक्तिनाथ विकास बैंकले सिभिक डेभलपेमन्टलाई एक्वायर गरेको हो भने फेवा फाइनान्स र विश्व विकास बैक मर्जर भएर फेवा विकास बैंक बनेको हो त्यस्तै ओम फाइनान्स र सिटी डेभलपमेन्ट बैंक गाभिएर ओम डेभलपमेन्ट बैंक बनेको हो । मर्जरका कारण पनि यी बैंकहरुको पुँजीवृद्धि हुनका साथै नाफामा समेत उच्च वृद्धि देखिएको हो । कास्की फाइनान्स र कामना विकास बैंक पनि मर्जरको प्रक्रिया रहेका छन् । त्यस्तै मेट्रो डेभलपमेन्ट बैंक कैलाश विकास बैंक तथा नेपाल एक्सप्रेस फाइनान्ससँग मर्जरको प्रक्रियामा रहेको छ । चुक्ता पूँजीका हिसाबले ओम डेभलपमेन्ट सबैभन्दा अगाडि रहेको छ । ओमको एक अर्ब ५ करोड चुक्ता पूँजी रहेको छ, फेवाको ९९ करोड, गरिमाको ८५ करोड तथा मुक्तिनाथको ८३ करोड रुपैयाँ पुँजी रहेको छ । पोखराका विकास बैंकमध्ये सबैभन्दा कम चुक्ता पुँजी रहेको मेट्रो डेभलपमेन्ट बैंकको पनि २५ करोड चुक्तापुँजी रहेको छ ।

यसैगरी पोखराका वित्तीय संस्थाहरुमा मेट्रो डेभलपमेन्ट बैंकको सबैभन्दा कम खराब कर्जा रहेको छ । उसको ०.०२ प्रतिशत मात्र खराब कर्जा छ । सबैभन्दा बढी खराब कर्जा हुने फेवा विकास बैंकको पनि २.९९ प्रतिशत मात्रै खराब कर्जा रहेको छ । यहाँका नौ वित्तीय संस्थामा ६ वटा वित्तीय संस्थाको एक प्रतिशत भन्दा कम खराब कर्जा हुनुले पनि यहाँका वित्तीय संस्थाहरुमा संस्थागत सुशासन सबल रहेको देखिन्छ । पोखराका बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुको पर्यटन, कृषि लगायतका क्षेत्रमा बढी कर्जा परिचालन गरेको कारण कर्जा असुलि सहज हुँदा खराब कर्जा कम हुने गरेको छ । बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुले वित्तीय सुशासन र असल ऋणिका कारण पनि यहाँका बैकहरु प्रत्येकबर्ष थप सक्षम र सबल बन्दै गएका हुन् । यसैबीच राष्ट्रियस्तरको विकास बैंकमा स्तोरन्नत्ति भएपछि पोखराका केही वित्तीय संस्थाहरु राजधानी आउने क्रममा रहेका छन् । मुक्तिनाथ विकास बैंकले राजधानीमा आफ्नो शाखा विस्तार गरिसकेको छ भने कर्पोरेट कार्यालय समेत राजधानी ल्याउने तयारी रहेको छ । त्यस्तै गरिमा विकास बैंकले पनि राजधानीमा यसै साता आफ्नो शाखा कार्यालय संचालनमा ल्याउने तयारी गरेको छ । पोखराका बैंकमा उल्लेख्य रेमिटेन्स कारोबार हुने गरेको छ । पोखराका विकास बैंकले कृषि, पर्यटन, आवास, व्यापार, घरजग्गा, व्यवसाय, सवारी, शिक्षा, स्वास्थ्य लगायत क्षेत्रमा नै लगानी केन्द्रित गरेका छन् ।