आन्तरिक पर्यटकले नै थेग्छ पोखराको पर्यटन,व्यवसायी भन्छन्–‘न्यू इयर इभमा उर्लेको भीडले आशा जगायो’

गोल्डेन न्यूज संवाददाता

विदेशी पर्यटकको खडेरीका बाबजुद नयाँवर्ष २०१६ को स्वागतार्थ पोखराको लेकसाइडमा आयोजित सडक महोत्सवका क्रममा पोखराका होटल–रेष्टुरेन्ट भरिभराउ बने । आन्तरिक पर्यटकले नै होटल–रेष्टुरेन्ट भरिएपछि पोखराको पर्यटन उद्योगमा नयाँ आशाको सञ्चार भएको छ । गत वैशाख १२ गते गएको विनाशकारी भूकम्प र भारतीय नाकाबन्दीका कारण पोखराको पर्यटन थला परिरहेको थियो । तर महोत्सवमा देखिएको आन्तरिक पर्यटकको चापले पर्यटन व्यवसाय व्यूँतिन सक्न आशा जागेको हो । यद्यपी सडक महोत्सव सकिएसँगै पर्यटक चाप भने खस्कन थालेको पर्यटन व्यवसायी बताउँछन् ।

सडक महोत्सव अवधीमा पोखराको प्रमुख पर्यटकीय क्षेत्र लेकसाइडका होटलहरु भरिएका थिए । न्यू इयर इभको दिन कयौं आन्तरिक पर्यटकहरु होटलमा बस्ने कोठा नपाएर भौतारिनु परेको थियो भने नजिकबाट आएकाहरु अबेर राती घर र्फकन बाध्य भएका थिए । महोत्सव शुरु भएदेखि नयाँ वर्ष शुरु हुने २ दिन अघिसम्म करीब ६० प्रतिशत अकुपेन्सी रहेको लेकसाइडका होटलहरु न्यू इयर इभ र न्यू इयरको दिन शतप्रतिशत अकुपेन्सी रहेको पश्चिमाञ्चल होटल संघका अध्यक्ष भरतराज पराजुलीले जानकारी दिए । जबकी महोत्सव अघीसम्म करिब २० देखि ३० प्रतिशतको हाराहारीमा मात्र अकुपेन्सी थियो ।

‘महोत्सव अवधिमा देखिएको अकुपेन्सीले आन्तरिक पर्यटकबाट पनि पर्यटन व्यवसाय चल्न सक्छ भन्ने आशा र विश्वास जगाएको छ,’ पराजुलीले भने । रेष्टुरेन्ट एन्ड बार एसोसियसन (रेवान) पोखराका अध्यक्ष गोपीबहादुर भट्टराईले पनि महोत्सवका कारण होटल तथा रेस्टुरेन्ट व्यवसायमा आशा जागेको प्रतिक्रिया दिए । महोत्सव अवधिमा होटलको अकुपेन्सी राम्रो हुनुका साथै रेस्टुरेन्ट तथा बारहरुमा पनि व्यापार धेरै राम्रो भएको उनले बताए । महोत्सवको मूख्य दिन न्यू इयर इभमा करिब १ लाख पर्यटकले महोत्सवको अवलोकन गरेको उल्लेख गर्दै अध्यक्ष भट्टराईले महोत्सव अवधिमा झण्डै २र३ सय गुनाले व्यापार बृद्धि भएको जानकारी दिएका छन् । पोखरामा करिब ४ सय ५० होटल छन् । जसमध्ये ३ सय १० वटा होटल पर्यटकस्तरका छन् । ती होटलमा १८ हजारभन्दा बढी बेड रहेको पश्चिमाञ्चल होटल संघका अध्यक्ष पराजुलीले बताए । महोत्सवमा करिब ९० प्रतिशत आन्तरिक पर्यटक सहभागी भए भने १० प्रतिशत मात्र विदेशी पर्यटक थिए । रेवान पोखराका अध्यक्ष भट्टराईले विदेशी मुद्रा आर्जन गर्न विदेशी पर्यटक आवश्यक भए पनि आन्तरिक पर्यटकले पनि होटल र रेस्टुरेन्ट धानिन सक्छ भन्ने पुष्टी भएको बताएका छन् । ‘आन्तरिक पर्यटकलाई पर्यटक नै नमान्ने सरकार र व्यवसायीलाई यसले गतिलो पाठ सिकाएको छ,’ उनी भन्छन् ।

होटल संघका अध्यक्ष पराजुली पनि नेपाली पर्यटन आन्तरिक श्रोतबाट पनि चल्न सक्छ भन्ने सन्देश सडक महोत्सवले दिएको स्विकार्छन् । उनले ३० देखि ४० प्रतिशत आन्तरिक पर्यटक र करिब ३० प्रतिशत वाहृय पर्यटक भित्र्याउन सकेमात्रै पनि पर्यटन व्यवसाय नाफामा जाने बताए ।

भूकम्पपछि पोखराको पर्यटनमा पुनःजागरण ल्याउन गठन भएको पोखरा पर्यटन पुनःजागरण समिति (पिटीआरसी) का संयोजक गणेशबहादुर भट्टराई भने फरक मत राख्छन् । महोत्सवमा देखिएको उभार केही दिनका लागि मात्रै भएकाले यसलाई नियमित बनाउन नेपालीको आयस्तर उकासिनुपर्ने उनको धारणा छ । ‘नेपालीको आयस्तर बढाउन जिडिपी बढ्नुपर्छ र खर्च गर्ने बानीको पनि विकास हुनुपर्छ,’  उनले भने । महोत्सवमा आएका आन्तरिक पर्यटकले गरेको खर्चलाई हेर्दा सकारात्मक रुपमा लिन सकिने भट्टराई बताउछन् ।

बल्ल स्वदेशी पर्यटकको सम्मान ः कुनै समय थियो लेकसाइडका पर्यटन व्यवसायी आन्तरिक पर्यटकलाई मान्छे नै गन्दैनथे । त्यसो त लेकसाइडका होटल–रेस्टुरेन्टमा नेपालीहरु विरलै पस्थे । आक्कल–झुक्कल पसेका नेपालीहरुलाई पनि होटल तथा रेस्टुरेन्ट व्यवसायीले खासै वास्ता गर्दैनथे । नेपाली ग्राहकले खर्च गर्न सक्दैनन् भन्ने सोचाईका कारण उनीहरुको वेवास्ता हुने गरेको थियो । नेपाली पर्यटकलाई राम्रो कोठा दिन गाह्रो मान्न, अर्डर गरिएका खानाका परिकारहरुमा पनि ढिलासुस्ती गर्ने, गुणस्तर र सेवामा ध्यान नदिने प्रवृत्तिहरु थिए ।

तर अहिले परिस्थिति विलकुलै फेरिएको छ । भूकम्प र नाकाबन्दीका कारण वाहृय पर्यटक हृवात्तै घटेपछि लेकसाइडका होटल तथा रेस्टुरेन्टहरु आन्तरिक पर्यटककै भरमा टिकेका छन् । केही नाम चलेका रिसोर्ट तथा होटलमा बाहेक अन्यमा विदेशी पर्यटकहरुको उपस्थिति शून्य प्रायः छ ।

हिजो नेपाली पर्यटक भन्ने वित्तिकै नाक खुम्च्याउने पर्यटन व्यवसायी आज प्याकेज दिएर लोभ्याउने प्रयासमा छन् । पत्रकार सन्देश श्रेष्ठ अनलाइन खवरमा लेख्छन्–‘पहिले विदेशीलाई सेवा दिएपछि मात्रै नेपाली पर्यटकतर्फ हेर्ने व्यवसायी अहिले समान व्यवहार गर्न थालेका छन् । यसैका कारण होला हिजोआज लेकसाइडका होटलहरुमा नेपाली पर्यटकको निकै चहलपहल देखिन्छ ।’ नेपाली पर्यटक आकर्षण गर्न पश्चिमाञ्चल होटल संघले ३० प्रतिशतसम्म छुट प्याकेज घोषणा गरेका छन् । यद्यपी यी सबै होटलहरुमा लागु भएको देखिन्न । कुनैरकुनै होटलले छुट नदिएको पर्यटकको गुनासो छ । होटल संघका अध्यक्ष पराजुली पनि यसलाई स्वीकार्दै भन्छन्,–‘हामीले छुट दिने घोषणा गरेका हौं र अधिकांशमा लागु छ । तर, केही होटलहरु संघमा दर्ता नहुँदा समस्या आएको हो ।’ उनले संघमा आबद्ध होटलहरुले छुट दिने गरेको दाबी गर्दै संघमा दर्ता नभएका होटलहरुले छुट नदिदा आलोचित हुनुपरेको बताए ।